12حدیث تربیتی در مورد فرزندان
جمعه, ۱۴ فروردين ۱۳۹۴، ۱۲:۰۶ ب.ظ
تربیت فرزند خوب رسالت اصلی هر پدر و مادری است که در این راستا سخنان گوهر بار اهلبیت بهترین توصیه ها را به ما گوشزد می کند.
12 حدیث تربیتی در مورد فرزندان، تقدیم می شود:
حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
اَلناسُ مَعادِنُ و َالعِرقُ دَس اسٌ و َأَدَبُ الس وءِ کَعِرقِ الس وءِ؛
مردم همانند معدن ها مختلف اند و اصل و نسب در انسان مؤثر است و تربیت بد همانند اصل و نسب بد است.
نهج الفصاحه ص788، ح 3146
حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
أَک رِمُوا أَو لَادَکُم وَ أَح سِنُوا أَدَبَهُم یُغ فَر لَکُم؛
فرزندان خود را گرامى بدارید و خوب تربیتشان کنید تا گناهان شما آمرزیده شود.
مکارم الأخلاق ص 222
حدیث (3) امام سجاد علیه السلام:
اَلل هُم َ... أَعِن ى عَلى تَربیَتِهِم وَ تَأدیبِهِم وَ بِر ِهِم؛
خدایا مرا بر تربیت، ادب آموزى و نیکى کردن به فرزندانم یارى فرما.
صحیفه سجادیه دعاى 25 ، ص120
حدیث (4) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
اد بوا اولادکم على ثلث خصال حب نبی کم و حب اهل بیته و تلاوة القرآن؛
فرزندان خود را به کسب سه خصلت تربیت کنید: دوستى پیامبرتان و دوستى خاندانش و قرائت قرآن.
قاموس قرآن مقدمه ص2
حدیث (5) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
اَلوَلَدُ سَی ِدٌ سَبعَ سِنینَ وَ عَبدٌ سَبعَ سِنینَ و َوَزیرٌ سَبعَ سِنینَ؛
فرزند هفت سال سروَر، هفت سال فرمانبردار و هفت سال وزیر است.
مکارم الأخلاق ص 222
حدیث (6) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
قالَ رَجُلٌ: یا رَسولَ الل ه ! ما حَق ُ ابنى هذا؟ قالَ: تُحسِنُ اسمَهُ وَ اَدَبَهُ وَ تَضَعُهُ مَوضِعا حَسَنا؛
مردى به رسول خدا صلى الله علیه و آله عرض کرد: حق این فرزند بر من چیست؟ پیامبر فرمودند: اسم خوب برایش انتخاب کنى، به خوبى او را تربیت نمایى و به کارى مناسب و پسندیده بگمارى.
وسائل الشیعة ج21، ص 390 ، ح27380
حدیث (7) امام صادق علیه السلام:
إِن َا نَأ مُرُ صِب یَانَنَا بِالص َلَاةِ وَ الص ِیَامِ مَا أَطَاقُوا مِن هُ إِذَا کَانُوا أَب نَاءَ سَب عِ سِنِین؛
ما هنگامى که کودکانمان هفت ساله مى شوند به اندازه اى که طاقت دارند آنان را به انجام نماز و روزه فرمان مى دهیم.
بحار الانوار(ط-بیروت) ج85 ، ص134
حدیث (8) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
عَرامَةُ الص َبِى ِ فى صِغَرِهِ زیادَةٌ فى عَقلِهِ فى کِبَرِهِ؛
بازى گوشى کودک در خردسالى اش مایه فزونى عقل در بزرگسالى اوست.
دعائم الاسلام، ج1، ص194
حدیث (9) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
یا عَلى ُ رَحِمَ الل ه والِدَینَ حَمَلا وَلَدَهُما عَلى بِر ِهِما؛
اى على خداوند رحمت کند پدر و مادرى را که فرزند خویش را بر نیکى کردن به خودشان یارى کنند.
من لایحضر الفقیه ج4 ، ص372
حدیث (10) امام على علیه السلام:
لا أدَبَ مَعَ غَضَبٍ؛
با خشم، تربیت {ممکن} نیست.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص303 ، ح6912
حدیث (11) امام على علیه السلام:
وَ حَق ُ الوَلَدِ عَلَى الوالِدِ أن یُحَس ِنَ اِسمَهُ وَ یُحَس ِنَ اَدَبَهُ، و یُعَل ِمَهُ القُرآنَ؛
حق فرزند بر پدر، آن است که نام خوب بر او بگذارد و او را خوب تربیت کند و قرآن به او بیاموزد.
نهج البلاغة(صبحی صالح) ص546 ،ح399
حدیث (12) امام على علیه السلام:
فى وَصِی َتِهِ لاِبنِهِ الحَسَنِ علیه السلام: اِن َما قَلبُ الحَدَثِ کَالرضِ الخالیَةِ ما اُلقىَ فیها مِن شَىءٍ قَبِلَتهُ فَبادَرتُکَ بِالادَبِ قَبلَ اَن یَقسُوَ قَلبُکَ وَ یَشتَغِلَ لُب ُکَ؛
در وصی ت به فرزندش امام حسن علیه السلام: دل جوان، مانند زمین کشت نشده است. آنچه در آن افکنده شود، مى پذیرد. از این رو، پیش از آن که دلت سخت گردد و خِرَدَت سرگرم شود، به تربیت تو همت گماشتم.
پی نوشت:
تحف العقول ص70 - نهج البلاغة(صبحی صالح) از نامه 31 ، ص
12 حدیث تربیتی در مورد فرزندان، تقدیم می شود:
حدیث (1) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
اَلناسُ مَعادِنُ و َالعِرقُ دَس اسٌ و َأَدَبُ الس وءِ کَعِرقِ الس وءِ؛
مردم همانند معدن ها مختلف اند و اصل و نسب در انسان مؤثر است و تربیت بد همانند اصل و نسب بد است.
نهج الفصاحه ص788، ح 3146
حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
أَک رِمُوا أَو لَادَکُم وَ أَح سِنُوا أَدَبَهُم یُغ فَر لَکُم؛
فرزندان خود را گرامى بدارید و خوب تربیتشان کنید تا گناهان شما آمرزیده شود.
مکارم الأخلاق ص 222
حدیث (3) امام سجاد علیه السلام:
اَلل هُم َ... أَعِن ى عَلى تَربیَتِهِم وَ تَأدیبِهِم وَ بِر ِهِم؛
خدایا مرا بر تربیت، ادب آموزى و نیکى کردن به فرزندانم یارى فرما.
صحیفه سجادیه دعاى 25 ، ص120
حدیث (4) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
اد بوا اولادکم على ثلث خصال حب نبی کم و حب اهل بیته و تلاوة القرآن؛
فرزندان خود را به کسب سه خصلت تربیت کنید: دوستى پیامبرتان و دوستى خاندانش و قرائت قرآن.
قاموس قرآن مقدمه ص2
حدیث (5) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
اَلوَلَدُ سَی ِدٌ سَبعَ سِنینَ وَ عَبدٌ سَبعَ سِنینَ و َوَزیرٌ سَبعَ سِنینَ؛
فرزند هفت سال سروَر، هفت سال فرمانبردار و هفت سال وزیر است.
مکارم الأخلاق ص 222
حدیث (6) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
قالَ رَجُلٌ: یا رَسولَ الل ه ! ما حَق ُ ابنى هذا؟ قالَ: تُحسِنُ اسمَهُ وَ اَدَبَهُ وَ تَضَعُهُ مَوضِعا حَسَنا؛
مردى به رسول خدا صلى الله علیه و آله عرض کرد: حق این فرزند بر من چیست؟ پیامبر فرمودند: اسم خوب برایش انتخاب کنى، به خوبى او را تربیت نمایى و به کارى مناسب و پسندیده بگمارى.
وسائل الشیعة ج21، ص 390 ، ح27380
حدیث (7) امام صادق علیه السلام:
إِن َا نَأ مُرُ صِب یَانَنَا بِالص َلَاةِ وَ الص ِیَامِ مَا أَطَاقُوا مِن هُ إِذَا کَانُوا أَب نَاءَ سَب عِ سِنِین؛
ما هنگامى که کودکانمان هفت ساله مى شوند به اندازه اى که طاقت دارند آنان را به انجام نماز و روزه فرمان مى دهیم.
بحار الانوار(ط-بیروت) ج85 ، ص134
حدیث (8) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
عَرامَةُ الص َبِى ِ فى صِغَرِهِ زیادَةٌ فى عَقلِهِ فى کِبَرِهِ؛
بازى گوشى کودک در خردسالى اش مایه فزونى عقل در بزرگسالى اوست.
دعائم الاسلام، ج1، ص194
حدیث (9) رسول اکرم صلى الله علیه و آله:
یا عَلى ُ رَحِمَ الل ه والِدَینَ حَمَلا وَلَدَهُما عَلى بِر ِهِما؛
اى على خداوند رحمت کند پدر و مادرى را که فرزند خویش را بر نیکى کردن به خودشان یارى کنند.
من لایحضر الفقیه ج4 ، ص372
حدیث (10) امام على علیه السلام:
لا أدَبَ مَعَ غَضَبٍ؛
با خشم، تربیت {ممکن} نیست.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص303 ، ح6912
حدیث (11) امام على علیه السلام:
وَ حَق ُ الوَلَدِ عَلَى الوالِدِ أن یُحَس ِنَ اِسمَهُ وَ یُحَس ِنَ اَدَبَهُ، و یُعَل ِمَهُ القُرآنَ؛
حق فرزند بر پدر، آن است که نام خوب بر او بگذارد و او را خوب تربیت کند و قرآن به او بیاموزد.
نهج البلاغة(صبحی صالح) ص546 ،ح399
حدیث (12) امام على علیه السلام:
فى وَصِی َتِهِ لاِبنِهِ الحَسَنِ علیه السلام: اِن َما قَلبُ الحَدَثِ کَالرضِ الخالیَةِ ما اُلقىَ فیها مِن شَىءٍ قَبِلَتهُ فَبادَرتُکَ بِالادَبِ قَبلَ اَن یَقسُوَ قَلبُکَ وَ یَشتَغِلَ لُب ُکَ؛
در وصی ت به فرزندش امام حسن علیه السلام: دل جوان، مانند زمین کشت نشده است. آنچه در آن افکنده شود، مى پذیرد. از این رو، پیش از آن که دلت سخت گردد و خِرَدَت سرگرم شود، به تربیت تو همت گماشتم.
پی نوشت:
تحف العقول ص70 - نهج البلاغة(صبحی صالح) از نامه 31 ، ص